عوامل مرتبط با کیفیت اخذ رضایت آگاهانه در بیماران بستری تحت عمل جراحی، یک مطالعه تحقیقی در بیمارستان های شهر کاشان در سال ۱۳۸۶

مقدمه: رضایت آگاهانه پایه و اساس اخلاق پزشکی است. این پژوهش با هدف تعیین عوامل مرتبط با کیفیت اخذ رضایت آگاهانه در بیماران تحت عمل جراحی در بیمارستان های آموزشی کاشان انجام گردید. روش کـار: در این پژوهش مقطعی 300 بیمار (رضایت دهنده) بخش جراحی بیمارستان های آموزشی کاشان در سال 1386 به صورت تصادفی ساده با توجه به برنامه زمانی پذیرش وارد مطالعه شدند. داده ها از طریق مصاحبه با بیماران بعد از پذیرش و قبل از جراحی با استقاده از پرسشنامه، جمع آوری و با آمار توصیفی و تحلیلی، تحلیل شد. یافته ها: وضعیت ارایه اطلاعات، قابل درک بودن فرم رضایت نامه، داوطلبانه بودن و رابطه پزشک با بیمار به ترتیب در حد متوسط، ضعیف، ضعیف و عالی بود. در محور ارایه اطلاعات، ضعیف ترین وضعیت مربوط به بیمارستان عمومی و جراحی های عمومی بود (001/0 p < ). کسانی که از بروشور استفاده کرده بودند فرم را بیشتر درک می نمودند. 7/88% اظهار کردند که پزشک یا جراح می بایست عوارض شدید (حتی مرگ) را توضیح دهد. 7/56% از کسانی که معتقد به بیان عوارض بودند، عنوان نمودند که عوارض به آنها گفته نشده است. همچنین ارایه اطلاعات بیشتر با کاهش نگرانی همراه بود(05/0 p < ). نتیجه گیری: وضعیت اخذ رضایت نامه مناسب نیست و بیماران مایل به دریافت اطلاعات بیشتر (حتی عوارض شدید) هستند. معرفی سایر منابع اطلاعاتی (از جمله ارایه بروشور) بر سه محور داوطلبانه دانستن اخذ رضایت نامه، درک فرم رضایت نامه و ارتباط بین بیمار و پزشک تأثیر مثبتی دارد و می تواند به عنوان یک راه کار مناسب مد نظر قرار گیرد. نهایتاً به نظر می رسد ارایه اطلاعات کامل و متعادل ضمن این که موجب افزایش آگاهی بیماران می شود، تأثیر سوء بر نگرانی بیمار نمی گذارد.